در سال 1857، دانشمند آلمانی رابرت بونسن و دستیار آزمایشگاه او پیتر دساگا چراغ بونزن یا بک آزمایشگاهی را اختراع کردند و آن را به نام خانوادگی خود نامگذاری کردند. چراغ بونزن یا بک آزمایشگاهی که به آن شعله آزمایشگاه نیز می گویند قطعه ای از تجهیزات آزمایشگاهی است که برای اهداف کلی گرمایش مواد استفاده می شود. چراغ بونزن هنگامی که به گاز متصل شده و روشن می شود، شعله ای باز، ایمن، بدون دود، داغ و بدون نور ایجاد می کند که برای اکثر روش های آزمایشی به اندازه کافی داغ و کارآمد است است.
الف) ابتدا باید تجهیزات را به طور کامل بررسی کنید:
* قبل از استفاده، تجهیزات را از نظر نشتی و شکستگی تست کنید.
* شیلنگ گاز را با کشش و جستجوی ترک های عمده در سراسر آن از نظر ترک بررسی کنید. اگر شیلنگ گاز نشتی داشت، آن را دور بیندازید و آن را با شیلنگ گاز جدید جایگزین کنید.
ب) قطعات را به هم متصل کنید:
* یک سر شیلنگ گاز را به ورودی گاز چراغ بونزن و سر دیگر را به لوله گاز وصل کنید.
پ) بونزن یا بک آزمایشگاهی را روشن کنید:
* هنگامی که مشعل بونزن و شیلنگ گاز به درستی به هم متصل شدند، شیر گاز را باز کنید.
* سپس با استقاده از فندک یا کبریت چراغ بونزن را روشن کنید. اندازه شعله را در صورت نیاز با استفاده از دستگیره لوله گاز یا شیر موجود روی چراغ بونزن تنظیم کنید.
گاهی اوقات هنگامی که جریان هوا در حال تنظیم است، شعله ممکن است "منفجر شود". اگر این اتفاق افتاد، به سادگی گاز را خاموش کنید و دریچه هوا را ببندید. 30 ثانیه صبر کنید تا مشعل کمی خنک شود و سپس مراحل مناسب برای روشن کردن چراغ بونزن را دنبال کنید. اگر شعله به طور مداوم خاموش می شود، فشار گاز را کمی پایین بیاورید.
شعله را می توان با تنظیم جریان گاز نیز تنظیم کرد. تنظیمات عمده در جریان گاز با چرخاندن دسته روی شیر گاز طبیعی انجام می شود. ارتفاع و شدت شعله چراغ بونزن هم به جریان گاز و هم به مقدار هوای موجود برای احتراق بستگی دارد. اگر هر یک از این دو گاز خیلی زیاد باشد، شعله به طور مداوم "منفجر می شود". اگر این اتفاق افتاد، گاز را خاموش کنید و دریچه های هوا را ببندید، اجازه دهید مشعل به مدت 30 ثانیه خنک شود و با فشار گاز و هوای کمتر مشعل را دوباره روشن کنید.
شعله زرد
از آن به عنوان شعله ایمنی یاد می شود زیرا در یک فضای خوب به راحتی قابل مشاهده است. می توان آن را زمانی تولید کرد که شیر گاز تقریبا بسته باشد و دمای آن به حدود 300 درجه برسد.
شعله آبی
هنگامی که شیر گاز نیمه باز است، دیدن در یک محیط روشن چالش برانگیز می شود. چنین شعله ای به شعله آبی معروف است که دمای آن به 500 درجه می رسد.
شعله آبی خروشان
این داغ ترین شعله ای است که وقتی شیر گاز کاملاً باز است تولید می شود و می تواند به دمای 700 درجه برسد.
گرمایش و استریلیزاسیون: مشعل های بونزن به دلیل کنترل دقیق دما معمولاً برای گرم کردن و استریل کردن ظروف و تجهیزات آزمایشگاهی استفاده می شوند.
آزمایش شعله: برای آزمایش شعله در تجزیه و تحلیل کیفی برای شناسایی وجود یون های فلزی بر اساس رنگ مشخصه شعله استفاده می شود.
واکنش های شیمیایی: چراغ بونزن یا بک آزمایشگاهی نقش مهمی در واکنش های شیمیایی مختلف ایفا می کند که به منابع حرارتی کنترل شده و ثابت نیاز دارد.
اشتعال پذیری: برای اشتعال پذیری ترکیبات و نقطه اشتعال حلال ها استفاده می شود.
تعیین نقطه ذوب: در شیمی، از مشعل های بونزن برای تعیین نقطه ذوب مواد با حرارت دادن تدریجی آنها تا زمانی که مایع شوند، استفاده می شود.
خشک کردن: برای اشتعال پذیری ترکیبات و نقطه اشتعال حلال ها استفاده می شود.
دسترسی به چراغ بونزن بسیار آسان است.
می توان از آن در هر جایی که به گاز دسترسی داشته باشد استفاده کرد.
علاوه بر گرم کردن، می توانیم از آن برای کارهای و خشک کردن استفاده کنیم.
مشعل ممکن است با سوخت های کم هزینه مانند گاز زغال سنگ و گاز طبیعی کار کند که به ابزارهای پیچیده زیادی نیاز ندارد.
با توجه به ورودی هوای قابل تنظیم، میتوانیم شعلههایی با محدوده دمایی مورد نظمان به دست آوریم.
یک جریان همرفتی را می توان با گرمای شعله چراغ بونزن یا بک آزمایشگاهی تولید کرد که ناحیه بالای شعله را گرم می کند و ذرات معلق در هوا را از هوای سردتر زیر آن حذف می کند و این ناحیه کار را استریل نگه می دارد.
خطر آتش سوزی دائما وجود دارد.
حفظ درجه حرارت در جایی که می خواهید دشوار است.
این نوع تجهیزات قابل اشتعال هستند و در دمای بسیار بالا می سوزند و در صورت عدم استفاده آگاهانه ممکن است منجر به فاجعه شود.
ما باید در فضایی عاری از اشیاء اضافی مانند دفترچه، کاغذ و ... کار کنیم.
شیلنگ گاز یا لوله کشی گاز واقع در میزهای آزمایشگاه و هود بخار دارای فشار گاز 4 پوند بر اینچ مربع (psi) هستند. برای مرجع، به خاطر داشته باشید که فشار لازم برای منفجر کردن یک بالون 15 psi (فشار اتمسفر) است. فشار خطوط گاز مقدار خطرناکی نیست اما همیشه حواستان به استفاده از آن باشد. وقتی خط گاز روشن است، معمولاً صدای خش خش خفیفی را می شنوید. گاز طبیعی بو ندارد، اما مقدار کمی از یک ترکیب گوگردی به آن اضافه می شود تا بو داشته باشد.
چراغ بونزن یا بک آزمایشگاهی به طور کلی تا زمانی که به درستی و با عقل سلیم استفاده شوند برای استفاده بی خطر هستند. به عنوان مثال، مشعل بونزن را باید از لبه میز یا هر جایی که به راحتی می توان به آن ضربه زد، دور نگه داشت. به بالای مشعل بونزن، حتی اگر خاموش باشد، دست نزنید . هنگام گرم کردن ظروف شیشه ای مراقب باشید. اگر ظرف خیلی سرد است (به دلیل واکنش، حمام یخ یا سایر روش های انجماد)، اعمال حرارت مستقیم روی شیشه ممکن است باعث ترک خوردن یا شکستن آن شود.
چندین ویژگی در مشعل بونزن برای کنترل اندازه شعله وجود دارد، اما به طور کلی، موثرترین راه، کنترل دریچه گاز است که روی میز آزمایشگاه شما یا در هود قرار دارد. شیر گاز میزان گاز ورودی به چراغ بونزن یا بک آزمایشگاهی را کنترل می کند. اجازه ورود گاز بیشتر به چراغ بونزن شعله بزرگتری ایجاد می کند.
شعله قابل تنظیم: مشعل های بونزن دارای ورودی هوای قابل تنظیم هستند که امکان کنترل دقیق ویژگی های شعله از جمله دما و اندازه را فراهم می کند.
ویژگی های ایمنی: آنها مجهز به مکانیسم های ایمنی برای جلوگیری از بازگشت به عقب هستند و ایمنی کاربر را در حین کار تضمین می کنند.
تطبیق پذیری: مشعل های بونزن بسیار متنوع هستند و برای طیف وسیعی از کاربردها از جمله گرمایش، استریل کردن و واکنش های شیمیایی خاص مناسب هستند.
زرین پیرکس ارائه دهنده چراغ بونزن های بسیار با کیفیت با مناسب ترین قیمت در ایران است. میتوانید چراغ بونزن یا شعله ی آزمایشگاه خود را به صورت آنلاین از طریق فروشگاه زرین پیرکس خریداری نموده و آن را در در کوتاه ترین زمان ممکن دریافت نمایید.
| انواع | با شعله بخش کن | بدون شعله بخش کن |
