ست بوخنر یکی از تجهیزات آزمایشگاهی است که در آزمایشگاه های شیمی عالی برای جداسازی مواد رسوبات بلورین استفاده می شود. بیشترین کاربرد این وسیله در آزمایشگاه آلی می باشد. ست بوخنر اولین بار توسط یک شیمی دان آلمانی به نام ارنست بوخنر اختراع شد.
ست لاستیک بوخنر (Buchner funnel rubber stopper)، واشر بوخنر (Buchner gasket) یا واشر خلأ (vacuum gasket) قطعاتی هستند که در فرآیند فیلتراسیون تحت خلأ (با استفاده از قیف بوخنر) مورد استفاده قرار میگیرند.
🔹 کاربرد و عملکرد:
- یک حلقه لاستیکی است که بین قیف بوخنر و فلاسک خلأ (ارلن مایر) قرار میگیرد تا اتصال کاملاً آببندی شود و از نفوذ هوا جلوگیری کند.
- معمولاً از جنس لاستیک مقاوم (لاستیک سیلیکونی یا لاستیک بوتیل) ساخته میشود تا در برابر خلأ و مواد شیمیایی مقاوم باشد.
- نوعی واشر لاستیکی یا سیلیکونی است که برای جلوگیری از نشتی هوا در سیستم فیلتراسیون خلأ استفاده میشود.
- ممکن است به شکل حلقه تخت یا O-ring باشد.
- یک واشر مخصوص سیستمهای خلأ است که در دستگاههای مختلف (مانند پمپ خلأ، فلاسک خلأ و ...) برای جلوگیری از نشت هوا استفاده میشود.
🔹 مزایای لاستیک بوخنر یا واشر بوخنر :
- ایجاد اتصال محکم بین قیف بوخنر و فلاسک.
- جلوگیری از ورود هوا و حفظ خلأ در حین فیلتراسیون.
- مقاوم در برابر مواد شیمیایی و سایش.
🔹 موارد استفاده:
- فیلتراسیون محلولها در آزمایشگاههای شیمی، زیستشناسی و داروسازی.
- جداسازی رسوبات از مایعات در شرایط خلأ.
در ادامه، به بررسی دقیق‌تر این قطعات، انواع آنها، نحوه انتخاب و استفاده، و نکات مهم در نگهداری می‌پردازیم:
ویژگی‌ها و ساختار:
- معمولاً از لاستیک سیلیکونی (Silicone) یا لاستیک بوتیل (Butyl Rubber) ساخته میشود که مقاومت بالایی در برابر مواد شیمیایی و خلأ دارد.
- به صورت حلقه‌ای (O-ring) یا چندپایه (با سوراخ مرکزی برای قیف بوخنر) طراحی میشود.
- در سایزهای مختلف (معمولاً مطابق با اندازه‌های استاندارد قیف بوخنر و فلاسک خلأ) موجود است.
نحوه استفاده:
نکات مهم:
✅ قبل از استفاده، از عدم ترک یا ساییدگی لاستیک مطمئن شوید تا خلأ به خوبی حفظ شود.
✅ در صورت تماس با مواد شیمیایی خورنده (مانند اسیدها یا حلال‌های آلی)، از لاستیک مقاوم شیمیایی استفاده کنید.
✅ بعد از استفاده، لاستیک را تمیز و خشک کنید تا عمر آن افزایش یابد.
انواع واشر بوخنر:
- واشر تخت (Flat Gasket): برای اتصال مستقیم قیف به فلاسک.
- O-ring: برای آببندی بهتر در سیستمهای خلأ قوی.
- واشر سیلیکونی (Silicone Gasket): انعطاف‌پذیر و مقاوم در برابر دماهای بالا.
کاربردهای اضافی:
- در برخی دستگاههای آزمایشگاهی دیگر مانند دستگاه تقطیر یا راکتورهای خلأ نیز استفاده میشود.
- گاهی در پمپ‌های خلأ برای جلوگیری از نشت هوا به کار می‌رود.
تفاوت با واشر بوخنر:
- واشر خلأ معمولاً مقاوم‌تر است و برای فشارهای خلأ بالاتر (مثلاً در سیستمهای صنعتی یا دستگاههای پیشرفته آزمایشگاهی) طراحی میشود.
- ممکن است از جنس تفلون (PTFE)، نیتریل (NBR) یا فلزی ساخته شود.
موارد استفاده واشر خلأ:
- در پمپ‌های خلأ
- در دستگاههای خشک‌کن انجمادی (Freeze Dryer)
- در سیستمهای لوله‌کشی خلأ
❌ مشکلات رایج و راه‌حل‌ها در زمان استفاده از لاستیک بوخنر یا واشر بوخنر :
- علت: فرسودگی لاستیک یا نصب نادرست.
- راه‌حل: تعویض واشر یا استفاده از گریس خلأ (Vacuum Grease).
- علت: تماس با مواد شیمیایی نامناسب یا حرارت بالا.
- راه‌حل: انتخاب جنس مقاوم‌تر (مثلاً سیلیکون یا ویتون).
- علت: سایز لاستیک مناسب نیست.
- راه‌حل: استفاده از لاستیک با سایز دقیق یا افزودن نوار PTFE برای محکم‌کاری.
جمع‌بندی نهایی
- ست لاستیک بوخنر و واشرهای خلأ برای اتصال ایمن و بدون نشت در سیستمهای فیلتراسیون ضروری هستند.
- انتخاب جنس مناسب (سیلیکون، تفلون، فلز و ...) بستگی به نوع مواد شیمیایی، میزان خلأ و دمای کار دارد.
- نگهداری صحیح (تمیز کردن و بررسی دوره‌ای) عمر این قطعات را افزایش می‌دهد.
جهت تهیه لاستیک بوخنر یا واشر بوخنر یا واشر خلاء میتوانید از طریق فروشگاه آنلاین زرین پیرکس اقدام یا با پشتیبانی تماس بگیرید.
| تعداد | ست 3 عددی |
