شیشه آلات آزمایشگاهی جزو ضروری ترین وسایل آزمایشی می باشد. با این مقاله ی زرین پیرکس همراه باشید تا با کاربرد شیشه آلات آزمایشگاهی، انواع آن و بهترین مدل های شیشه آلات آزمایشگاهی آشنا کنیم.
با ورود به آزمایشگاههای شیمی در اولین نگاه مجموعه ای از وسایل و لوازم شیشه ای دستگاهها و مواد شیمیایی جلب می کند که آشنایی با نام و کاربرد آنها از ضروریات است. وسایل شیشه ای بیش از دیگر تجهیزات ازمایشگاهی مورد استفاده قرار می گیرد. جنس اغلب آنها از بور و سیلیکات می باشد و در مقابل حرارت بالا می توان آنها را مستقیم نگه داشت و یا در دماهای پایین هم نگه داشت.
این نوع شیشه ها با نام تجاری پیرکس و همینطور زیماکس معروف هستند. شیشه ماده پایداری است که در برابر اکثر مواد شیمیایی مقاوم است و با آنها واکنش انجام نمی دهد. برای استفاده صحیح از لوازم شیشه ای ابتدا باید با نام آنها و نحوه بکارگیری آنها آشنا شویم تا در مواقع مناسب از آنها استفاده کرد.
از شناخته شده ترین تولید کننده گان شیشه آلات با کیفیت در سطح جهان میتوان به شرکت های پیرکس انگلستان، زرین پیرکس ایران، تی جی آی آلمان، شات دوران آلمان، ولاک انگلستان و غیره اشاره کرد. شیشه آلات آزمایشگاهی ایرانی بسیار زیادی موجود بوده که بسیاری از آنها تولید داخل بوده و یا تولید کشورهای چین، هند به همراه برندهای اروپایی همچون پروکسن و شات دورانت هستند. این شیشه آلات آزمایشگاهی با کیفیتی پایین تر در بازار های کشور به مشتریان خاص خود ارائه می شود.
برای آزمایش اصل بودن و تعیین درجه کیفیت شیشه ی آزمایشگاهی روش های مختلفی وجود دارد. برای مثال مهم ترین شاخصه در مورد شیشه آلات حجم سنجی همچون پیپت، بورت، استوانه مدرج، بالن ژوژه دقت اندازه گیری آنها می باشد. برای تعیین درجه اعتبار این شیشه آلات آزمایشگاهی میتوان از یک آزمایش تعیین دقت استفاده کرد.
انجام آزمایش های حرارتی می تواند درجه کیفیت شیشه آلات حرارتی مانند ارلن، بشر، قیف شیشه ای، بالن ته گرد و بالن ته صاف، کندانسور، دکانتور و شیشه گازشور را نشان می دهد.
آزمایش های حرارتی به دو صورت تحمل شوک حرارتی (تغییر دمای ناگهانی تا 100 درجه) یا تست تحمل دمایی (حداکثر دمایی که در آن شیشه ذوب نشده) انجام می شوند.
شیشه آلات آزمایشگاهی رودوژ دار مانند اتصالات شیشه ای آزمایشگاهی و تمامی ظروف سر سنباده ای آزمایش قفل شدن کامل و صحیح روداژ های متناظر در یکدیگر انجام می گردند. آزمایشات خوردگی و مقاومت در برابر اثر مواد شیمیایی همچون مقاومت در برابر اسید و باز در برخی شیشه آلات انجام می شود
یکی از مهارت های پرکاربرد آشنایی با لوازم و شیشه آلات آزمایشگاهی است که در بسیاری از پروژه ها مورد استفاده قرار می گیرد. دانشمندان در هر رشته ای از شاخه های علوم تربیتی برای انجام فعالیت های علمی و پژوهشی از وسایل و ابزار متنوع آزمایشگاهی استفاده می کنند.
امروزه انجام مراحل مختلف آزمایشگاهی یک تحقیق و پژوهش علمی بدون استفاده از این لوازم و ابزار ها امکان پذیر نیست. برای اندازه گیری، حمل و نقل مواد و اشیا، تغییر شکل دادن به مواد، حفظ ایمنی و مقاصد مختلف دیگر از ابزار و شیشه آلات آزمایشگاهی استفاده می شود.
ظروف آزمایشگاهی با توجه به نوع کاربرشان در اندازه و شکل های مختلف تولید می شوند، بعضی از این ظروف آزمایشگاهی قابلیت تحمل دمایی بالایی دارند مانند دکانتور ها (قیف جدا کنند)، بالن تقطیر، مبرد مارپیچ (کندانسور مارپیچ) و...
شیشه آلات آزمایشگاهی در سایز های مختلف از شیشه آزمایشگاهی کوچک گرفته تا شیشه های آزمایشگاهی بزرگ برای کاربردهای مختلف ساخته می شود.
حجم زیادی از لوازم و ظروف آزمایشگاهی که به ایران ارسال می شود از هند و چین می باشد اما معروف ترین برند ها در حوزه تولید شیشه آلات آزمایشگاهی می توان انگلستان، شات دوران آلمانی، ایزو لب، زیماکس، سوپر تک، گاما لب، گلاسکو، وی تک و ویل انگلیس نام برد که محصولات آزمایشگاهی با کیفیت بالا تولید می کنند.
بشر ها لیوان های آزمایشگاهی هستند که از نظر جنس به دو نوع کلی تقسیم می شوند، بشر های شیشه ای و بشر های پلاستیکی، که برای برداشتن حجم معینی از محلول و گرم کردن آن، حل کردن مواد و انتقال آن ها استفاده می شود. در سایت زرین پیرکس انواع بشر در سایز های مختلف موجود می باشد.
استوانه مدرج (مزور)استوانه مدرج یا مزور (Graduated cylinder) یکی از ابزارها و شیشه آلات آزمایشگاهی است که برای اندازه گیری حجم معینی از مایعات مختلف به کار می رود.
این نوع لوله ها برای نگهداری و گرم کردن محلول ها و مایعات استفاده می شود، تنها نکته ای که هنگام استفاده از آن باید در نظر بگیرید این هست که در هنگام گرم کردن آن بیشتر از یک سوم ظرفیت ظرف پر نکنید تا هنگام گرم کردن ظرف نشکند.
ظرف مخلوطی شکل که برای گرم کردن مایعات و محلول ها، هم زدن و نگهداری آن ها استفاده می شود. درسایت زرین پیرکس نمونه ای ارلن مایر موجود می باشد.
بالن تقطیرشیشه های آزمایشگاهی هر کدام کاربرد خاصی دارند و این شیشه ها به دلیل حساسیت فیزیکی، شیمیایی و حرارتی که دارند در انواع مختلفی عرضه می شوند و باید طوری ساخته شوند که در مقابل واکنش های شیمیایی و فیزیکی خطری برای استفاده کننده نداشته باشند و همچنین در مقابل تغییرات دمایی و حرارتی مقاومت لازم را داشته باشند و خیلی زود شکسته نشود.
پرکاربردترین شیشه های آزمایشگاهی بشر، لوله آزمایشی، پیپت، بورت، استوانه ی مدرج، پتری دیش، پیست، دسیکاتور، قیف، شیشه ی پودری دهان گشاد، شیشه ی مایع دهان تنگ و میکروتیوب می باشد.
زمانی که از شیشه های آزمایشگاهی استفاده می کنید باید محدودیت های شیشه در برابر شوک های مکانیکی و گرمایی را در نظر بگیرید. همچنین از انجام شدن اقدامات ایمنی لازم، اطمینان حاصل کنید. هنگام انجام یک آزمایش گرما ده مانند رقیق کردن سولفوریک اسید، اطمینان یابید که واکنش در ظرف مناسبی انجام می شود. همچنین هیچگاه شیشه آلات را در معرض تغییرات ناگهانی دما یا فشار قرار ندهید.
